غذای شب یلدا چرا مهم است؟ شب یلدا یکی از زیباترین و ماندگار ترین مناسبت های ایرانی است که در آن خانواده ها دور هم جمع می شوند و بلند ترین شب سال را با شادی، خوراکی های لذیذ و گفت و گو های صمیمانه سپری می کنند. در این شب انواع تنقلات، میوه ها، آجیل ها و غذا های سنتی بر سر سفره قرار می گیرد و به همین دلیل رعایت تغذیه سالم اهمیت زیادی دارد.
بسیاری از افراد در شب یلدا به دلیل خوردن زیاد شیرینی، آجیل شور، تنقلات چرب و میوه های سنگین دچار مشکلاتی مثل سنگینی معده، نفخ، ریفلاکس، افزایش قند خون یا اضافه وزن ناگهانی می شوند.
در این راهنمای جامع به شما کمک می کنیم که بدانید در شب یلدا چه غذایی بخوریم تا سالم بمانیم و از این شب خاطره انگیز لذت ببریم.
برنامه رژیم لاغری توسط متخصص
چرا تغذیه سالم در شب یلدا اهمیت دارد؟
شب یلدا از نظر فرهنگی و احساسی یک شب خاص است اما از نظر تغذیه ای می تواند چالش برانگیز باشد. مصرف زیاد تنقلات شیرین، آجیل شور، انواع شیرینی های خانگی و میوه هایی مانند هندوانه و انار ممکن است برای بسیاری از افراد مشکلات گوارشی ایجاد کند. برخی افراد مثل بیماران دیابتی، افراد مبتلا به فشار خون بالا، بیماران کلیوی، مبتلایان به چربی خون و کودکانی که دستگاه گوارش حساسی دارند باید مراقبت بیشتری در انتخاب خوراکی ها داشته باشند.
تغذیه سالم در شب یلدا به این معنا نیست که از غذا های محبوب این شب چشم پوشی کنیم، بلکه باید هوشمندانه انتخاب کنیم تا هم از خوردن لذت ببریم و هم به بدن خود آسیب نرسانیم.
چه میوه هایی در شب یلدا بخوریم؟
میوه یکی از پایه های اصلی سفره یلدا است. در ادامه سالم ترین میوه ها و بهترین روش مصرف آنها آورده شده است.
- هندوانه
هندوانه نماد شب یلدا است و بیشترین مصرف در این شب را دارد. هندوانه آبرسان، کم کالری و سرشار از ویتامین سی است. اما مصرف زیاد آن به خصوص در فصل سرد ممکن است باعث سردی مزاج و ناراحتی معده شود. بهتر است هندوانه را:
- به مقدار کم مصرف کنید
- همراه با خوراکی های گرم مثل خرما، چای یا دمنوش میل کنید
- کودکان و افراد با معده ضعیف کمتر مصرف کنند
- انار
انار دارای خواص آنتی اکسیدانی، تقویت سیستم ایمنی، کمک به عملکرد قلب و جلوگیری از التهاب است. بهترین روش مصرف انار در شب یلدا:
- خوردن دانه های تازه
- پرهیز از خوردن انار های خیلی ترش برای افراد با معده حساس
- استفاده در کنار غذا های گرم مثل آش یلدا
- سیب و پرتقال
این دو میوه انتخاب های سبک و سالمی هستند. سیب به هضم کمک می کند و پرتقال تقویت کننده سیستم ایمنی است. مصرف آنها به صورت میوه کامل بهتر از آب میوه است.
بهترین آجیل و خشکبار شب یلدا چیست؟
آجیل های یلدا بسیار محبوب هستند اما اگر به صورت شور یا تفت داده با روغن مصرف شوند، می توانند کالری بسیار بالا داشته باشند. در ادامه سالم ترین روش مصرف آجیل شب یلدا را می خوانید:
- بادام خام
- پسته خام
- گردو
- فندق
- کنجد
- تخمه کدو
نکات مهم در مورد مصرف آجیل شب یلدا
- آجیل ها را به صورت خام یا کم نمک انتخاب کنید.
- آجیل را با مقدار محدود مصرف کنید. یک مشت کوچک کافی است.
- آجیل شور فشار خون را بالا می برد و باعث ورم و تشنگی می شود.
خشکبار سالم برای شب یلدا نیز شامل کشمش، برگه آلو، برگه زردآلو و توت خشک است. اما از خوردن زیاد خشکبار های شیرین مثل انجیر خشک یا خرمای زیاد خودداری کنید تا قند خون بالا نرود.
بهترین غذا های سنتی برای شب یلدا
در بسیاری از شهر های ایران علاوه بر میوه و آجیل، غذا های گرم مخصوص شب یلدا سرو می شود. این غذا ها بهتر است سبک و قابل هضم باشند.
آش شب یلدا
آش یکی از سالم ترین و محبوب ترین غذا ها است. انواع آش مثل آش رشته، آش گندم یا آش انار برای شب یلدا مناسب هستند. این غذا ها:
- معده را گرم می کنند
- فیبر مناسبی دارند
- هضمشان نسبت به غذا های چرب راحت تر است
خورشت ها و غذا های سبک
غذا هایی مثل:
- خورشت فسنجان با روغن کم
- سوپ مرغ
- شله زرد
- عدسی
انتخاب های خوبی برای شام شب یلدا هستند.
پرهیز از غذا های چرب در شب یلدا
در شب یلدا بهتر است از خوردن غذا های زیر خودداری کنید:
- انواع سرخ کردنی ها
- فست فود ها
- خوراک های سنگین مثل کله پاچه یا جگر
- غذا های خیلی تند یا پر ادویه
چه نوشیدنی هایی در شب یلدا بخوریم؟
نوشیدنی مناسب به هضم بهتر کمک می کند و از بروز سنگینی و نفخ جلوگیری می کند.
دمنوش های مناسب
- دمنوش دارچین
- دمنوش زنجبیل
- دمنوش نعناع
- چای کم رنگ
این دمنوش ها گرم کننده و کمک کننده به هضم هستند.
نوشیدنی های نامناسب
- نوشابه
- دلستر
- شربت های خیلی شیرین
- نوشیدنی های بسته بندی
زیرا باعث نفخ، افزایش قند و سنگینی معده می شوند.
شب یلدا و کنترل وزن؛ چگونه پرخوری نکنیم؟
شب یلدا معمولا شب پرخوری است، اما با چند راهکار ساده می توانید تعادل را حفظ کنید.
- قبل از شروع مهمانی یک میان وعده سبک مثل سیب یا ماست کم چرب بخورید
- اندازه بشقاب خود را کوچک انتخاب کنید
- ابتدا میوه و غذا های سالم تر را مصرف کنید
- تنقلات شیرین را محدود کنید
- آب کافی بنوشید
نکات مهم تغذیه سالم برای کودکان در شب یلدا
کودکان به دلیل دستگاه گوارش حساس نیاز به مراقبت بیشتری دارند. پیشنهاد می شود:
- به کودکان آجیل خیلی سفت ندهید
- هندوانه و انار را در مقدار کم مصرف کنند
- از خوردن تنقلات تند یا ترش جلوگیری شود
- غذا های سبک و گرم مانند سوپ برای آنها مناسب تر است
نکات مهم برای بیماران خاص
مصرف بیماران دیابتی در شب یلدا
- آجیل خام و کم نمک بخورند
- از خوردن شیرینی و خشکبار شیرین خودداری کنند
- میوه را با مقدار کم مصرف کنند
بیماران فشار خون در شب یلدا
- آجیل شور ممنوع
- غذا های کم نمک مصرف شود
بیماران معده در شب یلدا
- هندوانه زیاد نخورند
- دمنوش نعناع یا زنجبیل بنوشند
- از غذا های چرب پرهیز کنند
در شب یلدا می توانیم از خوراکی ها و غذا های سنتی این شب لذت ببریم اما در عین حال باید سلامت خود را نیز حفظ کنیم. انتخاب میوه های سالم، آجیل خام، غذا های گرم و سبک و نوشیدنی های طبیعی به ما کمک می کند بدون احساس سنگینی یا مشکلات گوارشی این شب زیبا را سپری کنیم. رعایت تعادل در مصرف خوراکی ها مهم ترین نکته است.
اگر فقط کمی از هر خوراکی بخوریم و غذا های سالم تر را انتخاب کنیم، می توانیم شب یلدایی سالم، شاد و به یاد ماندنی داشته باشیم.
دکتر افشين حبيب زاده، متخصص داخلى و رژيم درمانى در اردبيل
فرم دریافت رژیم آنلاین از سایت رژیم تندرستی
مشاوره رژیم درمانی: ۰۹۳۸۱۰۵۹۶۳۹
رژیم تندرستی و خدمات رژیم درمانی
بدون دیدگاه